Dấu hiệu thoát vị đĩa đệm nên chú ý để chữa trị sớm

Thoát vị đĩa đệm là bệnh ngày càng phổ biến, thường gặp ở người cao tuổi, người lao động nặng, nhân viên văn phòng… Đây là bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện sớm và điều trị đúng cách kịp thời. Do đó, việc nhận biết dấu hiệu của thoát vị đĩa đệm là vô cùng cần thiết.

Cùng Sống Khỏe Mỗi Ngày tìm hiểu kỹ những dấu hiệu thoát vị đĩa đệm, qua đó lưu ý thời điểm khi nào cần đi khám để được tư vấn cách chữa thoát vị đĩa đệm ở giai đoạn sớm.

1. Bệnh thoát vị đĩa đệm là gì?

Đĩa đệm là một cấu trúc dạng đĩa nằm giữa các đốt sống. Đĩa đệm cột sống được tạo thành từ một lõi bên trong mềm mại và một vòng bao bên ngoài chắc chắn. Bệnh thoát vị đĩa đệm là tình trạng nhân nhầy đĩa đệm cột sống thoát ra khỏi vị trí bình thường trong vòng sợi do nhiều nguyên nhân như lão hóa, làm việc sai tư thế, chấn thương, lối sống thiếu khoa học…

Khi đó, khối thoát vị có thể chèn ép rễ thần kinh và tủy sống, gây nên hiện tượng đau nhức, tê bì, làm người bệnh mệt mỏi và khó khăn trong sinh hoạt hằng ngày.

2. Dấu hiệu nhận biết thoát vị đĩa đệm

Theo các chuyên gia có 2 dạng thoát vị đĩa đệm phổ biến là thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng và thoát vị đĩa đệm cột sống cổ. Dưới đây là các dấu hiệu thường gặp nhất của từng dạng.

2.1 Dấu hiệu thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng

• Đau thắt lưng: vùng lưng đau đột ngột dữ dội hoặc liên tục. Khi bệnh đã trở nặng thì cơn đau lan xuống dọc vùng mông, mặt trước và mặt sau đùi, gây cảm giác tê bì phần mu bàn chân.
• Cơn đau gia tăng khi vận động: khi ho, hắt hơi, nằm nghiêng hoặc vận động mạnh, cơn đau sẽ nặng hơn. Khi ngồi hoặc đứng quá lâu cũng sẽ gây đau đớn.
• Giảm khả năng hoạt động: không ưỡn lưng hoặc cúi người xuống được; chân tay yếu hơn bình thường, khó cầm nắm đồ vật và khả năng vận động bị hạn chế.
• Mất tự chủ tiểu tiện và đại tiện (hay rối loạn đại tiểu tiện): Người bệnh có biểu hiện bí tiểu, són tiểu, đại tiện khó khăn, cảm giác muốn đi đại tiện nhưng lại không đi được…
• Teo cơ: thấy yếu nhược cơ ở các chi dưới và chi trên.
• Bại liệt: Các biểu hiện của bại liệt gồm sốt, đau đầu, cứng lưng, táo bón, mất cảm giác ở phần dưới cơ thể,…
• Rối loạn cảm giác: Ở những vùng da tương ứng với rễ dây thần kinh bị tổn thương gây nên cảm giác nóng lạnh thất thường hay mất đi cảm giác tê bì chân tay.

2.2 Dấu hiệu thoát vị đĩa đệm cột sống cổ

• Đau dọc vùng gáy: Khi bị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, ban đầu sẽ có những cơn đau ở 1 hay 2 đốt sống cổ hoặc là đau dọc cả vùng gáy. Sau đó, cơn đau có thể lan rộng ra từ bả vai đến tay, tê dọc cánh tay và bàn tay, thậm chí là lan lên sau đầu và hốc mắt. Mức độ đau tăng lên khi nghiêng cổ, cúi đầu, ngước lên hoặc ho, hắt hơi.
• Mất cảm giác và hạn chế khả năng hoạt động: thoát vị đĩa đệm cột sống cổ có thể làm giảm cơ lực tay, ảnh hưởng các hoạt động bình thường như cầm, nắm, vác hay mặc quần áo. Các cử động tại cổ và cánh tay bị hạn chế, khó đưa tay ra sau lưng hoặc giơ lên cao.

3. Thoát vị đĩa đệm có nguy hiểm không?

Tình trạng này có thể gây đau mãn tính cùng nhiều biến chứng nghiêm trọng khác, điển hình như: rối loạn bài tiết, tổn thương hệ thần kinh, hội chứng chùm đuôi ngựa… Thông thường, liệu pháp điều trị bảo tồn thường được ưu tiên nhằm kiểm soát bệnh. Tuy nhiên, nhiều trường hợp buộc phải can thiệp phẫu thuật kịp thời để tránh tàn tật vĩnh viễn.

Thoát vị đĩa đệm là vấn đề bệnh lý đáng lo ngại. Dưới đây là một số biến chứng nguy hiểm có thể gặp phải nếu bệnh tiến triển nặng và không được điều trị kịp thời, đúng cách:

3.1. Rối loạn bài tiết

Chứng thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng có thể khiến các khớp xương trong cột sống lệch ra khỏi vị trí ban đầu. Đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến chèn ép dây thần kinh, gây rối loạn cơ tròn. Trong trường hợp này, người bệnh rất dễ gặp phải tình trạng rối loạn bài tiết, tiểu tiện, đại tiện không tự chủ. Triệu chứng ban đầu là bí tiểu, về lâu dài sẽ thường xuyên đái dầm, thậm chí tiểu mất kiểm soát.

3.2. Tổn thương hệ thần kinh

Chèn ép thần kinh do thoát vị đĩa đệm có nguy cơ cao gây tổn thương thần kinh vĩnh viễn. Tình trạng này có thể xảy ra khi nhân nhầy đĩa đệm rò rĩ liên tục, tạo áp lực nghiêm trọng lên dây thần kinh tại vùng ảnh hưởng. Về lâu dài, chức năng bó sợi bị rối loạn, quá trình chữa lành và phục hồi trở nên khó khăn hơn. Một số triệu chứng có thể nhận biết như:

• Mất cảm giác tại vùng bị ảnh hưởng.
• Cảm giác tê, ngứa tái phát liên tục.
• Giảm khả năng vận động và giữ thăng bằng.
• Mất cảm giác ở vùng hông, chân và bàn chân.

3.3. Rối loạn chức năng tiêu hóa

Tủy sống là một cấu trúc phức tạp bao gồm các tế bào, mô và dây thần kinh. Bao quanh bên ngoài là cột sống, gồm 33 đốt sống với các đĩa đệm giảm xóc. Chức năng chính của tủy sống là truyền tín hiệu từ hệ thống thần kinh trung ương đến các phần còn lại trong cơ thể. Do đó, nếu cấu trúc cột sống bị chèn ép hoặc đĩa đệm thoát vị, các dây thần kinh kiểm soát hệ thống tiêu hóa ngay lập tức bị ảnh hưởng, cụ thể như sau:

• Các dây thần kinh bên ngoài: Dây thần kinh này liên kết hệ thống tiêu hóa với não và tủy sống, thực hiện chức năng giải phóng các tín hiệu hóa học, thông báo cho cơ quan tiêu hóa giãn ra hoặc co lại.
• Dây thần kinh bên trong: Đây là hệ thống thần kinh của đường ruột, có liên quan đến quá trình xử lý thức ăn bên trong ruột. Khi thức ăn được tiếp nhận, thành ruột kéo căng, dây thần kinh sẽ giải phóng tín hiệu để đẩy nhanh quá trình di chuyển và sản xuất dịch tiêu hóa.

3.4. Hội chứng chùm đuôi ngựa

Tổn thương thần kinh vĩnh viễn do thoát vị đĩa đệm có thể gây ra hội chứng chùm đuôi ngựa. Đây là tình trạng mất cảm giác vùng dưới cột sống, bao gồm mông và đùi. Trường hợp này cần can thiệp y tế ngay lập tức để tránh biến chứng nghiêm trọng hơn.

Hội chứng có thể gây liệt hai chi dưới kèm hiện tượng tiểu không tự chủ, tổn thương trực tràng và một số tình trạng cấp cứu ngoại khoa khác. 60% người bệnh là nam giới, độ tuổi trung bình là 42, 82% có tiền sử đau thắt lưng mãn tính.

70% trường hợp nhận thấy triệu chứng đau thắt lưng, đau chân dữ dội, phổ biến hơn cảm giác tê và đại tiện không tự chủ. Hội chứng thường tiến triển bán cấp tính trong nhiều ngày, thậm chí là nhiều tuần. Một số triệu chứng điển hình phải kể đến gồm:

Bí tiểu, tiểu không tự chủ: Đây là triệu chứng phổ biến nhất. Bàng quang chứa đầy nước tiểu nhưng người bệnh không muốn đi tiểu hay mất cảm giác muốn đi tiểu như bình thường.

• Đại tiện không tử chủ: Tình trạng này xảy ra do rối loạn chức năng cơ vòng hậu môn.
• Rối loạn cảm giác bộ phận sinh dục, hậu môn và vùng mông.
• Yếu hoặc liệt các chi dưới.
• Đau lưng hoặc chân (đau thần kinh tọa).
• Rối loạn chức năng tình dục.

3.5. Viêm màng nhện tủy sống

Các dây thần kinh xung quanh tủy sống được bảo vệ bởi một số lớp màng. Khi chứng thoát vị đĩa đệm xảy ra, những lớp này có thể bị viêm, gợi là chứng viêm màng nhện tủy sống. Triệu chứng phổ biến là đau nhói hoặc đau dữ dội vùng lưng, co giật, co thắt cơ hoặc xảy ra các rối loạn liên quan đến bàng quang hoặc ruột. Người bệnh luôn phải thay đổi tư thế thường xuyên để giảm bớt sự khó chịu. Ngoài ra, nhiều vấn đề nghiêm trọng khác có thể xảy ra bao gồm:

• Không thể ngồi.
• Chuột rút cơ,
• Rối loạn chức năng tình dục.
• Cảm giác như công trùng hoặc nước đang di chuyển trên da.
• Đau mãn tính và dai dẳng vùng lưng dưới, chân hoặc đôi khi là khắp cơ thể.
• Nếu bệnh không được điều trị kịp thời, triệu chứng ngày càng trở nên nghiêm trọng, thậm chí là vĩnh viễn.

3.6. Hội chứng đau khập khễnh cách hồi

Hội chứng đau khập khễnh cách hồi cũng là một biến chứng nghiêm trọng của chứng thoát vị đĩa đệm. Đây là tình trạng rối loạn vận động, làm cho người bệnh khó điều khiển hành vi của mình, chẳng hạn như:

• Không thể di chuyển liên tục.
• Luôn phải nghỉ ngơi chỉ sau vài bước di chuyển.

3.7. Bệnh lý tủy – rễ

Bệnh lý tủy – rễ là một biến chứng nguy hiểm, xảy ra do đĩa đệm thoát vị. Triệu chứng phổ biến như sau:

• Đi lại khó khăn.
• Liệt cứng các chi trên và bàn tay.
• Tăng phản xạ hoặc mất cảm giác do gián đoạn cơ học và tổn thương mạch máu tại các đường dẫn truyền tủy sống đến các chi.

3.8. Teo cơ chi

Chứng thoát vị đĩa đệm khiến quá trình lưu thông máu đến các bộ phận khác bị ức chế. Đặc biệt, các chi thiếu hụt dinh dưỡng trầm trọng sẽ bị teo dần, gây cản trở quá trình vận động của người bệnh. Nhiều trường hợp mất khả năng lao động hoàn toàn cũng xuất phát từ nguyên nhân này.

3.9. Rối loạn cảm giác

Người mắc chứng thoát vị đĩa đệm có nguy cơ cao bị rối loạn cảm giác nếu không được điều trị hiệu quả. Triệu chứng thường thấy là tê bì chân tay, rối loan cảm giác ở nhiều vùng khác nhau trên cơ thể, tùy thuộc vào vị trí rễ dây thần kinh bị tổn thương. Người bệnh sẽ cảm thấy nóng lạnh bất thường hoặc mất hoàn toàn cảm giác đau.

Xem thêm: Bài tập yoga cho người thoát vị đĩa đệm

4. Khi nào cần đi khám thoát vị đĩa đệm?

Chuyên gia khuyến cáo, khi gặp bất kỳ dấu hiệu nào trong 9 dấu hiệu kể trên, hãy đến ngay cơ sở y tế chuyên môn để thăm khám và nhờ bác sĩ tư vấn điều trị.

Nhiều người thường phát hiện các dấu hiệu bệnh nhưng lại phớt lờ và bỏ qua. Điều này khiến bệnh ngày càng trở nặng và khó chữa khỏi hơn. Do đó cần phải thăm khám sớm ở cơ sở uy tín, chuyên nghiệp để được tư vấn điều trị càng sớm càng tốt, tránh những biến chứng nguy hiểm về sau.

5. Quy trình khám thoát vị đĩa đệm

Bệnh nhân thoát vị đĩa đệm được tiến hành kiểm tra khám lâm sàng thật kỹ toàn bộ cột sống và hệ cơ xương khớp toàn thân kèm theo các kết quả hình ảnh cần thiết để xác định chính xác nguyên nhân cơn đau, sau đó tư vấn hướng điều trị phù hợp với từng cá nhân.

Các phương pháp chẩn đoán thoát vị đĩa đệm gồm: Khám lâm sàng, Kiểm tra độ khỏe của cơ và phản xạ dây thần kinh, chẩn đoán qua hình ảnh như X-Quang, MRI, CT.

Việc thăm khám và chẩn đoán phải được thực hiện bởi các bác sĩ có chuyên môn, được đào tạo bài bản và giàu kinh nghiệm.

Nguồn: https://acc.vn/9-dau-hieu-cua-thoat-vi-dia-dem-khi-nao-can-di-kham/

Bài viết liên quan:

• Viêm khớp – Phân loại & cách phát hiện sớm để điều trị kịp thời
• Nguyên nhân của bệnh loãng xương và cách điều trị
• Đau xương cụt là bệnh gì, Có nguy hiểm không?
• Viêm xương là gì? Nguyên nhân gây bệnh, điều trị và phòng ngừa
• Dấu hiệu Thoái hóa khớp – Nguyên nhân & cách điều trị
• Gai cột sống có nguy hiểm không & cách phòng bệnh